Vroeger waren er grote bedrijven met knappe mensen die dikke boeken schreven over alle lastige zaken die mensen zouden moeten of willen weten.
Begin 2001 kwamen er echter 2 amerikaanse vrienden bijeen en zij bedachten dat ook anders kon. De functie van die grote bedrijven veranderde in een paar internetadressen, een paar servers en een hele enorme grote groep onbetaalde vrijwillige (amateur) specialisten. Het aantal schrijvers aan Wikipedia bedraagd enkele miljoenen. De naam Wikipedia werd datzelfde jaar nog een begrip. De 2 vrienden en de rest van de wereld totaal verbaast achterlatend.
Zie hier voor “The State of Wikipedia” Uitgave 2011. Hierin worden de uitgangspunten en ervaring van wikipeadia uitgelegd in een interactief 10-jaar verslag.
De opzet van een wiki is om alle informatie te verzamelen in één pagina per onderwerp. Door gerelateerde onderwerpen eenvoudig te linken binnen (of buiten wikipedia) is er een groot, gekoppelde en algemeen gewaardeerde informatiebron ontstaan die uniek en onovertroffen is in soort en uitvoering. Opvallend is ook dat door het gebruik van andere bronnen op het Internet zoals bv. youtube filmpjes en foto’s het aandeel van pure tekstuele beschrijvingen minder van belang is geworden. Een foto verteld soms meer dan 1000 woorden. In een informatie-gekoppelde omgeving zoals een wiki is, geeft dat nog een extra kracht doordat deze foto’s van originele bronnen komen.
Tijd, plaats en achtergrond van de schrijver(s) is daarbij helemaal niet meer van belang. Een grote veelheid aan schrijvers kan aan een document werken, er is niet veel meer voor nodig om te registreren.
Een wiki wordt ook wel eens de ‘moeder van alle kennis’ genoemd. Een moeder weet namelijk alles, en houd tevens ruziënde kinderen uit elkaar.
Over ruzie gesproken: als iemand foute bijdrage wil invoeren, worden ze door anderen gecorrigeerd. Deze correcties op hun beurt zijn ook weer onderdeel van discussies. Daarmee is de uiteindelijke kennis in wikipeadia veel beter, meer accuraat, goedkoper en handelbaarder dan zijn papieren voorganger. Ook krijgen mensen die bijdragen een status. Mensen met niet gecorrigeerde bijdragen en veel bijdragen staan hierbij bovenaan. Mensen die er af en toe gewoon een zootje van maken worden automatisch verbannen doordat hun bijdragen teveel negatieve reactie oproepen bij anderen.
Als nu alle informatie uit Wikipedia geprint zou worden en in boeken gebonden, dan zou de encyclopedie verkoper niet meer langs de deur lopen, doch een kruiwagen of vrachtauto (afhankelijk van het taalgebied) nodig hebben.
De software om een eigen wiki op te zetten rond een eigen thema is gratis voorhanden en kan prima gebruikt worden om de kennis uit de eigen organisatie publiekelijk weer te geven en tevens om de kennis aan te vullen met kennis van buitenaf. Dit verschijnsel noemen we co-creation.
Er zijn een paar opties om zelf een wiki op te zetten:
- De software downloaden (gratis) eventueel aanpassen (zelf doen) en op een site zetten. De wiki staat dan helemaal onder uw domein-naam op het internet.
- Een algemene wiki-site aanvragen. De sitenaam is dan niet helemaal van u, de inhoud wel.
- Op Wikipedia artikelen over uw onderwerp aan maken of aan te vullen. Vergeet dan niet om uw eigen website of artikel-serie te linken. Uw specifieke kennis is dan gelinkt met de grootste kennisbank ter wereld. En als uw informatie hierin een aanvulling op is, is dat ook helemaal terecht.
Via de startpagina van wiki’s is er nog veel meer informatie te vinden als u zelf met een wiki aan de slag wilt gaan.